“Kıyamet buzulu” olarak da bilinen Thwaites buzulu, Antarktika’da bulunuyor. Eriyecek olsa, dünya çapında deniz seviyelerinde belirgin bir artışa neden olacak. Bunun olup olmayacağını ve ne zaman olabileceğini daha iyi anlamak için araştırmacılar bu buzulun tarihini incelediler.
Kıyamet buzulu ne kadar büyük?
Gerçek adı Thwaites Buzulu’dur . Batı Antarktika‘da ki buzullar arasında bir dev gibidir. Bu devasa buzul kütlesi “kıyamet buzulları” olarak da adlandırılır. Kıyamet buzulları denilmesinin bir nedeni var. Çünkü bu devasa buzulun büyüklüğü 120 kilometre genişliğinde ve 600 kilometre uzunluğundadır. O kadar büyük ki, tek başına erimesi okyanusların küresel seviyesinde bir ila üç metre arasında bir artışa yol açabilir ve deniz seviyesine yakın olan yerler sular altında kalabilir.
Birleşmiş Milletler’e göre, insan nüfusunun kabaca yüzde 40’ı kıyıdan 60 mil uzakta yaşıyor. USF CMS dekanı Tom Frazer, “Bu çalışma, Thwaites Buzulu sistemini daha iyi anlamak için disiplinler arası kolektif bir çabanın parçası” dedi ve “gözden uzakta olduğu için Thwaites’i aklımızdan çıkaramayız. Bu çalışma, küresel planlama çabalarını bilgilendirmek için gerekli bilgileri sağlamada önemli bir adımdır.” diye açıklamalarına devam etti.
Son yıllarda buzulun erimesi hızlanmış
Kıyamet buzulu, tahmin edebileceğiniz gibi gezegenimizdeki diğer tüm buzullar gibi erimeye başladı. Uydu görüntüleri buzulun antropojenik küresel ısınmanın etkisi altında olduğunu gösteriyor. Thwaites Buzulu inceliyor ve geri çekiliyor.
Uluslararası bir araştırma ekibi , bu sürecin gelecek yıllarda ne kadar hızlı ve ne ölçüde oluşmaya devam edeceğini anlamak amacıyla, ilk kez Thwaites Buzulu’nun hemen kenarında bulunan okyanus tabanının yüksek çözünürlüklü haritasını çıkardı.
Araştırmacılar, özellikle “kıyamet buzulunun” hareketlerinin ayak izleri gibi bıraktığı sırtları incelediler . 700 metre derinlikte, tarihin bir noktasında, son 200 yılda, altı aylık bir süre içinde, Thwaites Buzulunun önünün yılda 2,1 kilometreden fazla bir hızla geri çekildiğini ortaya koyan veriler buldular . Bu, 2011 ve 2019 arasındaki dönemde uyduların gözlemlediğinden iki kat daha hızlı.
Antarktika, küresel ısınmaya araştırmacıların düşündüğünden daha duyarlı
Güney Florida Üniversitesi’nde (ABD) deniz jeofizikçisi olan Alastair Graham, bir basın açıklamasında “Sonuçlarımız, bu buzulun son derece hızlı geri çekilme aşamaları yaşadığını gösteriyor belki de 20. yüzyılın ortaları kadar yakın bir tarihte bile bu olay gerçekleşebilir.
Hatta eritmenin bugün bildiğimizin beş ila on katı bir hızla gerçekleştiğini öne sürüyor. Açıklamasının devamında;“ Thwaites Buzulu şimdi pamuk ipliğine bağlı. İleriye dönük olarak, sığ bir sırtı geçtikten sonra geri çekildiğinde, orada küçük zaman ölçeklerinde önemli değişiklikler görmeyi beklemeliyiz. Belki yıldan yıla bile. “
Bu buzul devini haritalamayı mümkün kılan şey, görüntüleme sensörleriyle dolu robotik bir aracın kullanılmasıydı. Yaklaşık 20 saat boyunca Ran bilim adamları ilk kez Thwaites Buzulu’nun önünü keşfetti. Ekibin sırt benzeri özellikleri daha doğru bir şekilde tarihleyebilmek için deniz dibi tortullarını doğrudan örneklemek istediğini söyleyen Graham, “Gerçekten ömür boyu bir kez yaşanabilecek bir görevdi” dedi. “Ama buz üzerimize çok çabuk kapandı ve bu keşif gezisinde bunu yapmadan önce ayrılmak zorunda kaldık” dedi.
Kesin olan şey , Antarktika buzullarının küresel ısınmaya tepki vermekte uzmanların daha önce düşündüğü kadar yavaş olmadığıdır. Alastair Graham, ” Thwaites Buzulu’na bir küçük darbe daha felaket getirebilir gibi görünüyor ” diyerek sözlerini sonlandırıyor.
