Arabellek veya tampon bellek (buffer), verilerin farklı özelliklere sahip iki elektronik gövde arasında geçici olarak depolanmasına izin veren bir bellek veya bellek parçasıdır.
Bir kaynaktan bir şey yüklenecekse ve bağlantıda kesintiler varsa, bu, örneğin akış sırasında veya CD okurken veya yazdırırken kesintiye neden olan gecikmelere ve takılmalara neden olabilir.
Dinlenen verileri başlangıçta kaydetmek için bir tampon bellek kullanılır. Okuma programı, kaynağa doğrudan dokunmak yerine arabelleğe erişir. Bağlantıyla ilgili sorunlar varsa, ara belleğin veri tutabileceğinden daha uzun süre bağlantı kesilmediği sürece bu kesintiye neden olmaz.
Arabellek nasıl çalışır?
Bir arabellek, bilgisayarın RAM‘imde (random access memory) kısa bir süre için depolanan verileri içerir. Tampon belleğin amacı, bu verileri kullanılmadan önce tutmaktır.
Örneğin internetten bir ses veya video dosyası açtığınızda, bu dosyanın dörtte biri bilgisayar tarafından okunmadan önce arabellekte saklanır. Ses veya video dosyası oynatılırken, bilgisayar dosyanın geri kalanını ara belleğe kaydederken azar azar indirir. Yani aslında internette açtığınız herşey bilgisayarınıza indirilir.
Dosya internetten değil de arabellekten oynatıldığından, ses veya videonun internet tıkanıklığı olduğunda “donma” veya “atlama” olasılığı daha düşüktür. Bu teknik özellikle Spotify veya YouTube gibi ses veya video akışı uygulamaları tarafından kullanılır.
Arabelleğe alma ayrıca bir bilgisayarın performansını iyileştirmek için kullanılır. Bunun nedeni, çoğu sabit sürücünün, bilgisayarın sabit sürücü verilerine daha hızlı erişmesini sağlamak için arabelleğe alma kullanmasıdır.
Örneğin ekran kartları, görüntüleri ekranda gösterilmeden önce ara belleğe gönderir. Çoğu bilgisayar programı, yürütme sırasında verileri depolamak için arabellekleri de kullanır.
Programlamada arabelleğe alma bazen, bir dosyaya veya klasik bir veritabanına aktarmadan önce düzenleyebilmek veya işleyebilmek için verilerin amaçlanan yerden filtrelenmesi ihtiyacını ifade eder.
