Evrende zaman zaman ortaya çıkan ışık parlamaları yeni bir şey değil ama 8,5 milyar ışıkyılı uzaklıktan bir ışık geldiğinde ve bir trilyon güneşin birleşimi kadar parlak olduğunda, neler olup bittiğini tam olarak anlamak zordur.
Yeni araştırmaya göre, AT 2022cmc olarak adlandırılan ışık, aslında süper kütleli bir kara delikten saçılan, süpersonik hızlarda ilerleyen ve doğrudan Dünya’ya doğru hareket eden bir madde jetinden geliyor.
AT 2022cmc, bu yılın Şubat ayında Zwicky Geçici Tesisi (ZTF) tarafından keşfedildi ve bizden yaklaşık 8,5 milyar ışıkyılı uzaklıkta.
AT 2022cmc’nin keşfinden bu yana, dünyanın dört bir yanındaki bilim adamları bu şaşırtıcı olayın nerede ve neden olduğunu çözmeye çalışıyorlar.
Dünya çapında toplam 21 teleskop, radyo dalgalarından yüksek enerjili gama ışınlarına kadar çeşitli ışık türlerinin gözlem verilerini toplayarak, nötron yıldızlarından kilonova gibi olaylara kadar tüm bilgileri eşleştiriyor.
Caltech, MIT ve Birmingham Üniversitesi tarafından Nature and Nature Astronomy’de yayınlanan iki yeni makaleye göre, AT 2022cmc’yi eşleştirmenin tek olasılığı, Swicky geçici detektörünün benzersiz bir gelgit bozulma Olayı (TDE) almasıdır. Bu flaş, süper kütleli kara delik jetinden gelir ve jetin yönü dünyaya yöneliktir.
MIT ekibine göre, jetten gelen malzeme ışık hızının %99,99’u ile hareket ediyor ve şimdiye kadar tespit edilen en uzak gelgit bozulması olayı olarak kaydediliyor.
AT 2022cmc’nin bu kadar parlak olmasının iki nedeni var. Birincisi, kara delik yakındaki yıldızları yutuyor, çok fazla enerji açığa çıkarıyor böylelikle çok fazla ışık yayabiliyor.
İkincisi: Genel olarak, bu alışılmadık derecede parlak ışık patlaması bir gama ışını patlaması olabilir (aynı zamanda muhteşem bir jet).
Devasa yıldızların çökmesinden çıkan X-ışınlarından oluşan AT 2022cmc, en güçlü gama ışını patlamalarının son parlamasından 100 kat daha güçlüdür.
X-ray, radyo, optik, ultraviyole teleskoplar ile haftalarca süren gözlemlerin tüm sonuçlarını analiz eden bilim adamları, bunun “Doppler artırma” etkisi ile geliştirilmiş bir gelgit bozulması olayı olabileceğine inanıyor.
Sonuç doğru çıkarsa, AT 2022cmc şimdiye kadar bilinen dördüncü Doppler hızlandırmalı TDE olayı olacaktır.
Şu anda AT 2022cmc’nin bulunduğu galaksi çok parlak olduğu için görünmüyor. AT 2022cmc karartıldıktan sonra, Webb teleskopu kaynak galaksiyi gözlemleme fırsatına sahip olacak.
